Üye Girişi
Elektrik tesisatlarında ve elektrikli cihazlarda kullanılan kablolar pek çok farklı yapısal özelliğe sahip olabiliyor. Türlerine ya da kullanım amaçlarına göre bu kabloların farklı kategorilerde ele alındığını söyleyebiliriz. Enerji kullanımını çok daha güvenli kılan elektrik kablolarında en yaygın şekilde kullanılanlar ise NYA, NYY ve NYM kablolardır. Bu kablo türlerinin ne gibi özelliklere sahip olduğunu, yapısal özelliklerini ve aralarındaki farkları sizlere detaylı bir şekilde aktaracağız.
Binalarda iç tesisatlarda kullanılan kablo türlerinden biri NYA kablolardır. Bu kabloların dikkat çeken özelliği esnek bir yapıya sahip olmaları ve aynı zamanda tek damarlı olarak üretilmeleridir. Bu kablo türünün her ne kadar PVC kaplaması olsa da kuru ve nemsiz ortamlarda kullanılması gerekir.
NYA kablo açılımı şu şekildedir:
N → Bakır iletken (Almanca: Normenleitung - Standart İletken)
Y → PVC izolasyon (Almanca: Polyvinylchlorid - Polivinil Klorür)
A → Tek damarlı (Almanca: Ader - Damar)
NYA kabloların sahip olduğu özellikler ise şöyledir:
İletken malzemeleri bakırdır ve bu yönüyle yüksek iletkenlik özelliğine sahiptirler.
Tek damarlı olarak üretilirler ve ince telli bir yapıya sahip olurlar.
İzolasyon malzemeleri PVC'dir.
Sarı ve yeşilin yanı sıra mavi, kahverengi ve siyah renk seçenekleri sunarlar.
Nominal gerilim düzeyleri 450/750V şeklindedir.
Çalışma sıcaklığı ise genellikle -5°C ile +70°C arasında olur.
Çoğunlukla yapıların iç tesisatlarında, duvar içi ve sıva altı tesisatlarda kullanılan kablolardır. Priz ve aydınlatma bağlantılarında da NYA kablolar oldukça sık kullanılır. Aynı zamanda panoların iç bağlantılarında da kullanılabilen kablo türleridir. Nemsiz ve kuru ortam olması kaydıyla boru içinden geçen kablo tesisatlarında da kullanılabilirler. Hatta mümkün olan her ortamda boru içinden geçecek şekilde kullanılmaları önerilir ve bu sayede darbelere karşı korunmaları mümkün olur.
NYY kablo ise açık alanlarda daha sık kullanılan ve çok damarlı olarak üretilebilen kablo türüdür. Toprak altı uygulamalarda da kullanılabilen bu kablolar kalın bir izolasyona sahip olur. Böylelikle her türlü dış etkene karşı daha dayanıklı olurlar ve dış ortamda da kullanılmaları mümkün hale gelir. NYY kabloların sanayi alanlarında da yoğun bir şekilde kullanıldığını belirtmeliyiz.
NYY kablo açılımı şu şekildedir:
N → Bakır iletken (Standart İletken)
Y → PVC izolasyon
Y → Dış PVC kılıf
NYY kablo çeşitlerinin sahip olduğu özellikler şöyledir:
İletken malzemeleri bakırdır.
PVC izolasyon malzemesine sahip olurlar ancak hem iç hem de dış kısımlarında izolasyonu olur.
Tek damarlı üretilebildikleri gibi çok damarlı olarak da üretilebilirler.
Genellikle siyah renkte üretilirler.
Nominal gerilim özellikleri 0,6/1 kV şeklindedir.
Çalışma sıcaklıkları ise -40°C ile +70°C arasında olur.
Genellikle endüstriyel alanlarda kullanıldıkları için alev geciktirici katkı maddesi içerirler.
Bu kablo türünün kullanım alanları genellikle dış ortamlardır. Dayanıklı bir yapıya sahip olmaları nedeniyle toprak altı elektrik tesisat döşemelerinde de tercih edilirler. Bina dışı tesisatlarda ve sanayi alanlarında da yaygın biçimde kullanılan kablolardır. Kablo kanallarının içinde kullanılabildikleri gibi duvar yüzeylerinde de kullanılmaları mümkündür. Nemli ortamlarda kullanılmalarında bir sakınca olmaz çünkü dış kaplama malzemeleri çok dayanıklıdır.
İç mekanların elektrik tesisatlarında sıklıkla kullanılan kablo türlerinden biri de NYM kablolardır. Bu kablolar çok damarlı olabilirler ve izolasyonları da genellikle sağlam malzemelerden üretilir. Bu özellikleri sayesinde yapı içlerinde tesisat kurulumunda rahatlıkla tercih edilmeleri mümkün olur. Sağlamlıkları NYA kablolardan daha fazladır.
NYM kablo açılımı şu şekildedir:
N → Bakır iletken (Standart İletken)
Y → PVC izolasyon
M → Çok damarlı kablo (Almanca: Mantelleitung - Kılıflı Kablo)
NYM kablonun özellikleri şöyledir:
İletken malzemeleri bakırdır.
Hem iç hem de dış izolasyona sahip olurlar ve izolasyon malzemeleri de genellikle PVC'dir.
İki, üç ya da 5 damarlı gibi çok damarlı olarak üretilebilirler.
Renkleri beyaz olabildiği gibi gri renk de olabilir.
Çalışma sıcaklıkları -5°C ile +70°C arasında olur.
Nominal gerilim özelliği 300/500V şeklindedir.
Mekanik anlamda oldukça dayanıklı bir yapıya sahiptirler.
Bina içi tesisatlarda ve duvar içi tesisat kurulumlarında rahatlıkla tercih edilebilen ürünlerdir. Evlerden ofislere kadar pek çok yapıda kullanılabilirler. Özellikle düşük ya da orta gerilimli elektrik dağıtımlarında güvenle tercih edilebilen bir kablo türüdür. Suya karşı çok dayanıklı değildirler ancak hafif oranda nemli ortamda kullanılmaları mümkündür.
Bu kablo türlerinin arasında ne gibi farkların olduğunu şu şekilde açıklayabiliriz:
İzolasyon Tipi
NYA kablolar tek bir PVC izolasyon katmanına sahip olurlar. Bu özelliği diğer kablolara nazaran dış etkenlere karşı daha dayanıksız olmalarını beraberinde getirir. NYY kablolar ve genelde siyah renkte olan çift katmanlı bir dış kaplamaya sahip olur. Çift katmanlı izolasyon ile darbelere daha dayanıklı olmalarını sağlar. NYM kablolar da çift katmanlı izolasyon kaplamasına sahip olan bir kablo türüdür.
Damar Yapısı
NYA kablolar tek damarlı olarak üretilirken NYY kablolar hem tek damarlı hem de çok damarlı olarak üretilir. NYM kablolar ise genellikle sadece çok damarlı olarak üretilir. Damar sayısı açısından bu üç kablo türünün farklı olabileceğini ekleyelim.
Nominal Gerilim
NYA kabloların çalıştıkları nominal gerilim 450/750V seviyesinde olurken NYY kablolarda bu oran 0,6/1 kV seviyesinde olur. NYM kablolarda nominal gerilim değeri 300/500V düzeyindedir.
Kullanım Alanları
Sahip oldukları özelliklerin değişiyor olması nedeniyle kabloların kullanım alanlarının da farklı olabildiğini belirtmek gerekir. NYA kablolar yapıların iç kısımlarında ancak kuru olan ortamlarda kullanılır. Sıva altı elektrik tesisatı kurulumunda en sık tercih edilen kablo türlerinden biridir ve bunun nedeni de darbelere karşı diğer kablolara göre daha dayanıksız olmasıdır. NYY kablolar ise dış ortamda güvenle kullanılabilirler. Neme karşı dayanıklı olmaları nedeniyle toprak altında dahi kullanıma uygun olan ürünlerdir. NYM kablolar bina içinde kullanım için üretilirler ve hem ofislerde hem de ticari yapılarda sıklıkla tercih edilen bir kablo türüdür. Elektriğin güvenli şekilde kullanılması için kablo türlerinin kullanılacak alana uygun türler arasından seçilmesi gerekir.
Dış Etkenlere Dayanıklılık
Dış etkenlere karşı dayanıklılığı en az olan NYA kablolardır. NYY kablolar çift katmanlı izolasyona sahip olmaları nedeniyle daha dayanıklıdırlar. NYM kablolar ise NYA kablolardan daha dayanıklı olsalar da darbelere ya da dış faktörlere NYY kablolar kadar dayanıklı olmazlar. Kablo seçimi yapılırken kablo türlerinin dayanıklılık özellikleri de mutlaka dikkate alınmalıdır.
Esneklik
NYA kabloların esnek bir yapıya sahip olduğunu söyleyebiliriz. Kolayca bükülebilir bir yapıda olurlar ve bu da montajının kolayca gerçekleştirilmesine olanak tanır. NYY kablolar daha az esnektir ve daha zor bükülebilir yapıdadır. NYM kabloların esneklik seviyesinin ise orta düzeyde olduğunu söyleyebiliriz.
Suya Dayanıklılık
NYA kablolar suya ve hatta neme karşı dayanıklı değildir. Nemli ve ıslak yüzeylerde, alanlarda bu kablolar tercih edilmemelidir. NYY kablolar ise suya ve neme karşı dayanıklı olan bir kablo türüdür ve bu nedenle ıslak yüzeylerde ve alanlarda da kullanılabilirler. NYM kablolar hafif neme dayanabilir ancak suya dayanıklı bir kablo türü değildir.
